AB aşı kimliği uygulamasına hazırlanıyor

Yaz mevsimi yaklaşırken Avrupa Birliği'nde birlik ülkeleri arasında üye ülke vatandaşlarının pandemi koşullarında rahat seyahat edebilmesi için hazırlıklar hızlandı.

Avrupa Parlamentosu'nda yapılan görüşmelerde, Birlik içinde seyahat kolaylığı sağlaması öngörülen bir tür Covid-19 kimliği düzenlenmesine bir adım daha yaklaşıldı. Yasa tasarısı parlamentoda Çarşamba günü yapılan dijital oylamada kabul edildi. Oylamada 540 leyhte, 119 aleyte oy kullanıldığı, 31 parlamenterin oylamaya katılmadığı belirtildi.

Üzerinde çalışmaların sürdüğü aşı kimliğinde kullanıcının aşı durumu, Covid-19 test sonuçları, ya da hastalığı atlattıysa ona dair bilgiler yer alacak. Aşı kimliği olarak tanımlanan belgenin yaz tatili öncesinde Haziran ayına kadar uygulamaya geçirilmesi hedefleniyor.

Belgenin bütün AB üyesi ülkelerde geçerli olması için teknik düzeyde çalışmalar sürerken, AB başkentleri, AB Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu'nda da son detayların onaylanması gerekiyor.

İsim tartışması

Tartışma yaşanan konuların başında belgeye ne isim verileceği geliyor. Parlamenler daha önce gündeme gelen, dijital yeşil sertifika yerine AB Covid-19 sertifikası denilmesini tercih ediyor. Aşı pasaportu tanımlamasının ise yanlış algılara neden olabileceği belirtiliyor.

Dökümanın seyahat belgesi ya da serbest dolaşım için bir zorunluluk” haline gelmesi istenmiyor ve sadece 12 ay süresince geçerli olması planlanıyor.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen oylama sonucunu memnuniyetle karşıladığını açıkladı. Ancak Von der Leyen sosyal medya paylaşımında belgenin adının değiştirilmesi tartışmalarına değinmeden, (Avrupa Parlamentosu tarafından) Dijital yeşil sertifikanın kabul edilmesi bu yaz serbest ve güvenli seyahat için anahtar bir adımdır ifadesini kullandı.

Belge ile ilgili son müzakelerin hızlı bir şekilde sonuca bağlanmasını isteyen AB Komisyonu Başkanı Haziran ayında bu sanal teyit yönteminin çalışıyor olacağını kaydetti.

Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn ise AB aşı kimliğinde sadece etkisi değerlendirilebilen aşıların kabul edilmesini istedi. Spahn aşı kimliğinin kağıt döküman formunda da olmasında ısrar ediyor ve bazı ülkelerin dijital kimlik imkanı olmadığını savunuyor.

AB üyelerinde görüş ayrılıkları mevcut

Döküman ilk gündeme geldiğinde AB üyesi ülkeler arasında vatandaşların karantina, test ve diğer mecburiyetler olmadan seyahat edebilmeleri planlanmıştı. Ancak üye ülkeler gerektiği taktirde bazı tedbirleri uygulama hakkını toplum sağlığı konusunda Brüksel'in değil kendilerinin söz sahibi olduğunu belirterek saklı tutmak istiyor.

AB üyesi ülkeler arasında konu hala tartışmalı. Zira 27 üyeli Birliğin Yunanistan, İspanya ve İtalya gibi turizm gelirine bağımlı ülkeleri hızlı bir şekilde uygulamaya geçilmesini isterken, kuzey ülkeleri daha çekimser yaklaşıyor.

AB'nin daha sonra AB üyesi olmayan ülkelerin dökümanlarını da kabul edebileceği belirtiliyor. Bu kapsamda ABD ve İngiltere ile görüşmelerin yapıldığı aktarılıyor.

Mayıs ayında bir sertifika denemesi yapılacağı belirtilirken sahteciliğin önlenmesi ve verilerin korunması konusunda da önlemlerin alındığı kaydedildi.

AB Komisyonu ve Parlamento AB çapında kabul edilen aşıların Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından onaylanan aşılar olması konusunda anlaşmaya vardı. Bu aşılar şu anda BioNTech/Pfizer, Moderna, AstraZeneca ve Johnson & Johnson.

Macaristan’ın Rus ve Çin aşısını kullanmaya karar vermesi gibi bazı AB üyesi ülkelerin başka aşıları da kullanabileceği belirtiliyor.

Parlamenterler ayrımcılık yaratmaması açısından Covid-19 testlerinin ücretsiz yapılması talebinde bulundu. Komisyon ise kararın üye ülkelere bırakılması gerektiğini belirtti.