Bilim insanları, 4. doz aşı kararını değerlendirdi

Yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadele kapsamında Türkiye genelinde aşı programında yeni bir düzenlemeye gidildi.
Sağlık Bakanlığın'ca, salgınla mücadelenin etkili şekilde sürdürülebilmesi için Kovid-19 aşısının doz sayısı ve uygulandığı yaş grupları gibi konularda yeni kararlar alındı.
Bu kapsamda 15 yaş üstündekiler ile kronik hastalığı bulunan 12 yaş üstündekilere Covid-19 aşı hakkı tanımlanırkne, sağlık çalışanları ve öncelikli gruptakilere ise dördüncü doz aşı hakkı verildi.
Bilim insanları, Sağlık Bakanlığı'nın bu uygulamasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Gazi Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, Twitter üzerinden konuya ilişkin yaptığı değerlendirmelerde, Dördüncü doz önerisi yani 2+2 ilişkili görüşlerim diyerek şu ifadeleri kullandı:
Tekrarlanan dozlar için şu anda dolaylı veriler dışında doğrudan kanıt yoktur
Öneride, 4.doz biontech, 3.dozdan 21 gün sonra önerilmekte yani aşılamaya sıfırdan başlanılmaktadır.
2 doz Sinovac tamamen etkisiz kabul edilmektedir ki bu konuda veri bulunmamaktadır.
Ayrıca, İngiltere’nin 2 doz mRNA aşısı arasındaki 8-12 haftalık sürelerine ilişkin çalışma, 2 doz arasının uzatılmasının antikor oluşumunu artırdığı ve güçlendirdiğini göstermektedir.
Seyahat ve dolaşım sorunu dışında dördüncü doz gerektiği anlaşılırsa da doz aralıklarının 8-12 hafta olması daha rasyonel olacaktır.
Aşılama koruyucu tek strateji ise birinci dozlarını almış kişi sayısının artırılması daha önemlidir.
Mevcut durumda –aşılanmamış ve tam bağışık olmayan yüzde 40-60 nüfus varken, bir grubun 5 doz aşılanması dahi onu tam korunaklı kılamayacaktır. Toplumdaki koruyucu duvarı artırmak hepimizi en çok koruyacak olan ve odaklanılması gereken stratejidir.
En önemli notum; annem, babam 80 yaş üstü. Tüm koruyucu önlemleri sürdürdükleri için yeni veri oluşmadıkça dördüncü dozu yaptırmayacağım.
Seyahat için gerektiğinde ve mümkün olduğunca 3. dozdan sonra 8-12 haftaya açarak kayıt için dördüncü dozu yaptıracağım.

Prof. Dr. Ceyhan: Yaptırmak gereksiz

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise, konuya ilişkin 2 doz Sinovac olanlara 3. Doz Sinovac daha iyi açıklamasından sonra, Sinovac'ı ABD, Avrupa Birliği tanımıyor; 2 doz daha Biontech olabilirsiniz açıklaması işleri daha karışık hale getirdi” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Ceyhan: Yaptırmak gereksiz

Prof. Dr. Ceyhan, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, şu ifadelere yer verdi:
12-15 yaş arası kronik hastalığı olanlara, 15 yaş üzerinde herkese aşılana başlamış (Gerekli olduğunu söylüyorduk)
Aşı pasaportunda 2 doz mRNA aşısı istenmesi gerekçe gösterilerek 4. Doz BioNTech uygulanabilecek.
Aşı pasaportuna ihtiyacınız yoksa, dışında koruyuculuğu artırmak için yaptırmak gereksiz.
2 doz Sinovac olanlara 3. Doz Sinovac daha iyi açıklamasından sonra, Sinovac'ı ABD, Avrupa Birliği tanımıyor; 2 doz daha Biontech olabilirsiniz açıklaması işleri daha karışık hale getirdi.
Umarım bu kez de Sinovac ve yerli aşı talebi olumsuz etkilenmez. Sadece PCR testi pozitif olanlara 3 ay yerine 1 ay sonra aşılamayı aylardır öneriyoruz, duyulmuyordu. Şimdi çıkmış karar. Arada bu nedenle hastalananlara yazık oldu.

TTB'den açıklama: Hangi verileri esas alınarak yapılıyor?

Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık Bakanlığı'nın yeni aşı kararıyla ilgili açıklamalarda bulundu.
Son Dakika Düzenlemeleri Hangi Veriler Esas Alınarak Yapılıyor? başlığıyla yayımlanan açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
Sağlık Bakanlığı salgının başından beri yaptığını yaptı ve her zaman olduğu gibi bilimsel verileri paylaşmadan aniden yeni kararlar açıkladı denilen açıklamada, Ne meslek örgütleri, sendikalar, sağlık çalışanları ne de toplum yapılan çalışmalardan ve sonuçlarından haberdar edildi. Bilimsel araştırmaları sınırlayarak izne tabi kıldı ve salgınla ilgili bilimsel bilgiye ancak uluslararası çalışmaları izleyerek ulaşabildik ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, şunlar kaydedildi: Bugün açıklanan tüm 15 yaş üstüne ve kronik hastalığı olan 12 yaş üstüne aşı hakkı” tanımlaması öncesinde uluslararası veriler değerlendirilerek Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından da önerilmişti. PCR pozitifliği sonrası aşı uygulamasının 3 aydan 1 aya çekilmesi de literatür ile uyumlu bir adım olmuştur.
Ancak asıl karmaşa Coronovac yaptıran ülke sayısının az olması ve bunlardan biri olan ülkemizin verileri açıklamaması nedeniyle 4. dozlar hakkında alınan kararın somut verilerle desteklenmemesidir denilen açıklamada, şunlar ifade edildi:
Yapılan hiçbir çalışmanın verileri hatta çalışma yapılıp yapılmadığına dair bilgi dahi açıklanmamıştır. Yurtdışına çıkışlarda özellikle bilimsel toplantılara katılması gereken meslektaşlarımızın meslek örgütümüzden talepleri olmuş, bu talepler ışığında bir tanımlama yapılması için Sağlık Bakanlığı’na çağrı yapılmıştı. Sağlık Bakanlığı ise bir gecede herkese 4. doz aşıyı açarak aşılamaya dair sorulara bir yenisini eklemiş oldu.
Açıklamada, şu sorular yöneltildi:
1.
Henüz ilk doz aşısını olanların aşıları tamamlanmamışken, üstelik siyasi otorite tamamlanması için etkin bir aşı kampanyası yapmaya yanaşmazken; alınan karar ile aşı tedarikinde sorun yaşanması ihtimaline karşı bir program yapılmış mıdır?
2.
Sağlık Bakanlığı 4. doz uygulamasını başlatırken buna ilişkin hangi uzlaşı raporları ve saha verisi esas alınmıştır?
TTB, açıklamasını şu ifadelerle noktaladı:
Alanda sorular ile muhatap olan meslektaşlarımız daha fazla belirsizlik ile baş başa bırakılamaz. Sağlık Bakanlığı bu uygulamada nasıl karar alındığını, iki doz Coronovac yaptıran 32 milyon kişinin verilerini ve düzenlemeyi hangi verileri esas alarak yaptığını derhal açıklamalıdır.