Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK), haziran ayı enflasyonunu yıllık yüzde 38,21, aylık yüzde 3,92 olarak açıklamasının ardından bugün DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ve yönetim kurulu üyeleri ile sendika üyeleri açıklanan rakamlara tepkilerini dile getirmek için Ankara’da TÜİK önüne gitti. DİSK temsilcileri Gerçekleri Açıkla, Ekmeğimizle Oynama’ temasıyla yaptıkları eylemde tepkilerini dile getirdi.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, TÜİK'in açıkladığı verilere tepki göstererek şunları söyledi:
Bugün bir kez daha Ankara'da TÜİK'in önündeyiz. TÜİK'in önündeyiz çünkü TÜİK biraz önce milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin sofrasındaki ekmeği belirleyecek olan enflasyon rakamını açıkladı. TÜİK'in enflasyon rakamını açıkladığı bugün biz de TÜİK önünde DİSK olarak işimize, ekmeğimize, çocuklarımızın geleceğine sahip çıkmak için bir kez daha buradayız.
Önce rakamlara bakalım; TÜİK'e göre haziran ayı enflasyonu aylık enflasyon yüzde 3,92 olarak belirlendi, yıllık enflasyon ise yüzde 38,21. Buna göre; milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin 1 Temmuz itibarıyla yılın ikinci yarısı için ücretlerini belirleyecek olan 6 aylık enflasyon ise yüzde 19,7. Yine TÜİK'in açıkladığı gıda enflasyonu, bizim için çok önemli gıda enflasyonu çünkü bugün Türkiye'de milyonlarca işçi, emekçi Türkiye toplumunun çok büyük bir kısmı sadece karnını doyurabiliyor aldığı ücretle, TÜİK'in açıkladığı gıda enflasyonu yüzde 53,9. Konfederasyonumuz DİSK'in araştırma dairesi DİSK-AR'ın TÜİK'in resmi verileri üzerinden gelir gruplarına göre hesapladığı gıda enflasyonu ise bizim için daha da önemli. Örneğin yaklaşık 17 milyona tekabül eden en düşük gelirli yüzde 20'lik kesimin gıda enflasyonu yüzde 85. Resmi enflasyonun çok üzerinde. Emeklilerin gıda enflasyonu yüzde 66.
TÜİK rakamlarla oynadıkça milyonların ekmeği küçülmektedir
Biz bugün TÜİK'in önündeyiz çünkü TÜİK açıkladığı enflasyon verileriyle milyonlarca işçinin, emekçinin, kamu çalışanının, emeklinin ücretini belirlemektedir. TÜİK deyim yerindeyse Türkiye'de en önemli ücret belirleyeni haline gelmiştir. Çünkü Türkiye'deki bütün emek gelirleri TÜİK tarafından açıklanan resmi enflasyon verisine göre belirlenmektedir. Ve yine milyonlarca işçi, emekçi, kamu çalışanı, emekli, dar gelirli şahittir ki TÜİK'in enflasyonu her gün bizlerin çarşıda, pazarda, markette karşı karşıya kaldığımız enflasyonun çok altındadır. Bu ülkede yaşayan herkes bunu görmektedir. Üstelik TÜİK'in açıkladığı enflasyon rakamıyla halkın yaşadığı enflasyon arasındaki makas günden güne daha da fazla açılmaktadır. Bu durum tüm çalışanların ve emeklilerin ücret artışlarının gerçek enflasyonun çok altında kalmasına neden olmakta yani 85 milyonu çok ciddi biçimde yoksullaştırmaktadır. TÜİK bu rakamlarla oynadıkça milyonların ekmeği küçülmekte, milyonların sofrasındaki ekmek her gün daha da küçülmekte ve milyonların geliri azalmaktadır. Bugün TÜİK'in açıkladığı yüzde 19 civarındaki 6 aylık enflasyon oranı da işçilerin, memurların ve emeklilerin alacağı ücret artışı için esas alınacak. Enflasyonun eksik ölçülmesi, enflasyonun hatalı ölçülmesi milyonlarca emekçinin hakkının gasp edilmesi anlamına geliyor. O nedenle enflasyon meselesi sadece bir istatistiki bir mesele değildir. Enflasyon rakamı bir ekonomik veri değildir. Sadece bir rakamdan ibaret değildir. Enflasyon meselesi halkın ekmeği meselesidir.
TÜİK nereden alışveriş yapıyor?
DİSK olarak, önce enflasyon sepetinin kamuoyu ile yeniden paylaşılması için TÜİK’e yaptığımız bilgi talebi başvurusunun reddedilmesi üzerine bir dava açtık, hukuksal yolları kullandık. Ankara 6. İdare Mahkemesi talebimizi haklı buldu ve TÜİK’in enflasyon madde sepetini tarafımıza vermesine karar verdi. Bu yargı kararına rağmen TÜİK madde fiyat listesini yayımlamamakta ısrar ediyor ve verileri karartmaya devam ediyor. Madde fiyat listesi fiyatları kontrol edebileceğimiz yegâne veriydi. Şimdi TÜİK hangi malı kaç liradan hesaplıyor bilmiyoruz.
Bir kez daha soruyoruz: TÜİK nereden alışveriş yapıyor? TÜİK eti, sütü, yumurtayı kaç liraya alıyor? Bir yılı aşkın bir süredir ısrarla sorduğumuz bu sorulara TÜİK 4 Temmuz 2023 tarihinde bir yanıt verdi. TÜİK tarafından Konfederasyonumuza gönderilen yazıda, madde fiyat listesinin kendilerinde mevcut olmadığı söylendi. Listenin hazırlanmasının ayrı bir zaman alacağı gerekçesiyle bilgi talebimiz yeniden reddedildi. Yargı kararlarını hiçe sayan TÜİK bu kez de aklımızla dalga geçmeye kalkışıyor. TÜİK’e soruyoruz bir kez daha: Enflasyon sepetindeki maddelerin fiyat listesi olmadan enflasyon hesaplamasında kullanılan endeks nasıl elde edilmektedir? Maddelerin fiyatı elinizde olmadan fiyat artışını hesaplamak nasıl mümkün olmaktadır? TÜİK enflasyonu ile vatandaşın gerçek enflasyonu arasındaki farkın nedeni TÜİK’in bu itirafında gizlidir.
TÜİK enflasyonlar mücadele kurumu değildir
Çok defa söyledik, bir defa daha söyleyelim: TÜİK enflasyonla mücadele kurumu değildir. TÜİK enflasyonu bastırmak, enflasyonu düşük göstermekle görevli bir kurum değildir. Yüksek enflasyonla ve alım gücünün hızla düşmesiyle mücadele etmesi gereken kurumlar bellidir. Enflasyonla hükümet mücadele eder. Buradan TÜİK yönetimine bir kez daha sesleniyoruz: Kamusal sorumluluğunuzu yerine getirin. Enflasyonu doğru ölçün. Enflasyon verilerini bilim dünyasına açın ve kamuoyu ile paylaşın. Böylesine yüksek enflasyon döneminde daha fazla şeffaf ve açık olun. Hukuka uyun, gerçekleri açıklayın, ekmeğimizle oynamayın.