GÜNCEL - 85 yıl sonra 'Q, W, X'

GÜNCEL - Demokrasi paketi ile harf kanunu nedeniyle 85 yıldır yasak olan 'q, x, w'nun kullanımı serbest olacak. Ancak bu üç harf alfabeye girmeyecek.

Demokratikleşme paketi 30 Eylülde açıklanacak. Radikal'in haberine göre, pakette devrim kanunları olarak bilinen düzenlemelerde ciddi değişiklikler öngörülüyor. En ciddi adımlardan birisi ise yasaklı harflere serbestliğin gelmesi. Türkçe dışında kabul edildiği için 85 yıldır kullanımı yasak olan q, x, w harflerinin paketle birlikte serbest olması bekleniyor. Ancak q, x, wnun şu aşamada alfabeye girmesi beklenmiyor.

Demokratikleşme paketi ile değiştirileceği söylenen Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun 1928 yılından beri yürürlükte. Atatürk , Arap harflerinin yerine Latin haflerinden oluşan Türk alfabesinin kullanılmasını hedefleyen kanunu kısa sürede hayata geçirmişti. Kürtçede ise yaygın kullanılan bu üç harf, Türk alfabesi olarak kabul edilmediği için yıllardır yasaklı kapsamında. Resmi işlemlerde kullanılamıyor. Bu harfleri kullananlar, Türk Harf Kanununa muhalefet ettikleri gerekçesiyle Türk Ceza Kanununun (TCK) 222nci maddesinden yargılandı. Bu kanuna muhalefet edenler 2 ila 6 ay arasında hapis cezası alabiliyor. BDP li bazı belediye başkanları Kürtçe broşür, afiş, davetiye bastıkları ya da parklara verdikleri isimlerden dolayı çok sayıda davaya muhatap oldu.

Yasaklı harf sorunu en fazla isimlerde yaşanıyor. Yargıtay, 2004 yılında verdiği bir kararla Hakkâri Asliye Hukuk Mahkemesinin q, x, w harflerlerini içeren Kürtçe isim konulamayacağı kararını onamıştı. İçişleri Bakanlığı da yayımladığı genelgeyle karara atıfta bulunarak, bu harflerden oluşan isimlerin nüfus cüzdanlarına yazılamayacağını vurguladı. Yasaklı harfler yüzünden çok sayıda vatandaşın mağduriyeti söz konusu. Örneğin; Musa Anterin Batman da işçi olan oğlunun çocuğu içinde w harfi olduğu için Asiwa ismini alamamıştı. Aynı zamanda İsveç vatandaşı olan Dicle Anterin kızı yasaklı harf nedeniyle Asiwa adından dolayı Türk vatandaşlığına alınmayınca İsveç vatandaşlığına geçmişti. Yasak bugüne kadar bir kez delinebildi. Buran Çifti, 1996 yılında doğan kızına Clara Xazal adını verdi. Malatya da nüfus memuru Biri Alman, diğeri bilinmeyen dil diyerek kayıt yapmadı. Kaymakamlık aracılığıyla İçişleri Bakanlığına başvuran Hasan Burana, Almanca olan Clara adını verebilirsiniz ama Xazal olmaz şeklinde cevap verildi. Hukuk mücadelesine giren Hasan Buran, Almancaya verilen ismin Kürtçe isme niye verilemediğini sordu. Sorusuna cevap alamayan Buran, konuyu yüksek yargıya taşıdı. İdare mahkemesi, Kaymakamın isim kaydetme yetkisi yok kararı verince Clara Xazal ismi 1997 yılında nüfusa kaydedildi.