'Hastalık geçirenlerde tek doz mRNA aşısı yeterli'

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, üçüncü doz aşılara ilişkin Twitter hesabından bilgilendirmede bulundu.

Prof. Dr. Yavuz, iki doz CoronaVac aşısı olanlarda üçüncü dozla ilgili gerekçeye ilişkin, şunları söyledi:

Şu ana kadar yapılan çalışmalarda Kovid-19’a karşı korunmayı en iyi gösteren belirtecin, infeksiyonu geçirerek veya aşıyla elde edilmiş nötralizan 'ab' seviyesi olduğu belirlenmiştir. Aşıların Faz-1-2-3 çalışmaları da değerlendirildiğinde, ilk fazlarda belirlenen nötralizan 'ab' titrelerinin, Faz-3'te belirlenen aşı etkinliğiyle doğru orantılı olduğu görülmüştür. Faz çalışmaları, var olan aşılardan en etkili nötralizan 'ab' yanıtını, prefzyn stabilize, modmRNA (Biontech ve Moderna) aşılarının sağladığını, inaktive aşıların nötralizan 'ab' yanıtınınsa daha düşük olduğunu göstermiştir. Aşıların gerçek yaşam verileri bu bilgileri desteklemektedir.
 

'3-6 aydan fazla zaman geçtiği için ek doz gerektiği düşünüldü'

Prof. Dr. Yavuz, ek dozlara ilişkin ise şunları kaydetti:

Aşıyla elde edilen nötralizan 'ab' yanıtlarının düşme hızına göre rapel aşı gereksinimini öngörmek amacıyla yapılmış bir çalışmada, inaktive virüs aşılarıyla aşılanmış kişilerde 3-6'ncı ay arasında ek dozlara gereksinim olacağı öngörülmektedir. Ek olarak ülkemizde de belirlenmiş ve tüm dünyada baskın suş haline geleceği öngörülen delta varyantından da ancak yüksek nötralizan 'ab' seviyeleri olan kişilerin korunabileceği öngörülmektedir. Tüm bu bilgiler ışığında, elde edilen ilk aşıyla aşılanma kuralına uygun bir şekilde CoronaVac ile aşılanmış ve bu zamana kadar büyük oranda korunmuş olan sağlık çalışanları ve 50 yaşın aşılanmalarının üzerinden 3-6 aydan fazla zaman geçtiği için ek doz gerektiği düşünülmüştür.

'Kovid-19 geçirenlerde iki doz yeterli'

Prof. Dr. Yavuz, Kovid-19 geçirenlerde tek doz mRNA aşısıyla tüm varyantlara da etkili olacak derecede yeterli bağışık yanıtı geliştiğini kaydetti:

 İki doz CoronaVac olanlara, tek doz mRNA aşısı uygulamanın etkinliği ve güvenliği konusundaki klinik çalışmalar devam etmekle birlikte, canlı virüsle hastalığı geçirenlerde tek doz mRNA aşısının son derece etkili ve güvenli olduğu görülmüştür. Ek olarak tek doz viral vektör aşısı uygulanmış kişilerde 2. doz olarak mRNA aşısı uygulanması şeklinde yapılan heterolog aşılamaların son derece iyi nötralizan antikor 'ab' yanıtı oluşturduğu da gösterilmiştir. Bu verilerle ve delta varyantının aşıdan kaçma potansiyeli de dikkate alındığında iki doz CoronaVac aşısı yapılmış sağlık çalışanları, 65 yaş ve bağışıklığı baskılanmış bireylere, son CoronaVac aşısından sonraki 3-6'ncı aylarda bir doz mRNA rapel aşısı yapılması en akılcı yaklaşımdır. İkinci dozun bir katkısı yok. Kovid-19 geçirenlerde iki doz CoronaVac da yeterli bağışık yanıt oluşturuyor. 2 doz mRNA aşısı olanlarda oldukça yüksek seviyede nötralizan 'ab' oluştuğu için, aşıdan sonraki ilk 9-12 ayda ek doz önerilmiyor. 9-12 aydan sonraysa, devam eden çalışma sonuçlarına göre karar verilecek.