Hazır giyime yüzde 30 zam geliyor
Pandeminin etkilerinin yoğun olarak yaşandığı son 6 ayda hammadde, boya ve işçilik maliyetlerindeki artış, hazır giyim sektöründe üretimin daralmasına neden oldu. Özellikle Çin ve Hindistan gibi büyük üreticilerin yoğun talebi, hammadde fiyatlarını kısa sürede yüzde 50 civarında artırırken, boyada yüzde 20, işçilikte ise yüzde 22 maliyet artışı yerli üreticiyi son üründe zam yapmaya itiyor.
TOBB Konfeksiyon ve Hazırgiyim Sanayi Meclis Başkanı Şeref Fayat, 2020 Ağustos ayından itibaren polyester elyafın kg fiyatı yüzde 58 artarak 0.83 dolardan 1.31 dolara, pamuğun fiyatı yüzde 40 artarak 10.5 TL’den 14.75 TL’ye ve viskonun fiyatı da ise yüzde 68 artarak 1.40 Euro’dan 2.35 Euro’ya yükseldiğine dikkat çekti.
Fayat, sektörün kur ve hammadde konusunda kıskacın içinde olduğunu belirterek, "Hammadde hem dolar bazında hem de içerde TL olarak artıyor. Çin, Vietnam, Bangladeş gibi üreticiler ABD ve AB gibi büyük pazarlardaki açılmalara hazırlık yapmak için her yerden hammadde topluyorlar. Bunlar olurken biz de uyardık. Ocak ayında Türkiye ihracatında önemli bir artış yaşanmasının sebebi de bu. Hammadde ihracatına kısa süre kısıtlama yapılması gerektiğini belirttik. Hazır giyimci, işi açıldığı zaman ne yapacak? Bu açmaza işaret etmeye çalıştık. Bunun emareleri de şimdi hammadde bulamamak olarak görülüyor” diye konuştu.
'Kurların geri gelmesi karsız bir süreç başlattı'
TİM Başkanı İsmail Gülle’nin bu konuda tekstil ve hazır giyim birlikleri ile toplantı yaptığını ifade eden Fayat, şöyle devam etti:
"Hammadde ihracata gidiyor. Kamunun devreye girmesi gereken bir dönem olabilir. Öyle bir sürece gittiğimizi düşünüyorum. Dengelerin doğru hesaplanması lazım. Bir ürünün kilogramını 3 dolara mı satarsan ülkenin menfaatine olur yoksa 16 dolara mı? Asgari ücrete gelen zam var. Öte yandan kurların da geri gelmesi karsız bir süreç başlattı. Hammaddeye pamuklu ve örme grubunda daha fazla olmak üzere zam yapıldı. Bunun enflasyona etkisi ürün başına yüzde 10 olabilir. Bu sadece hammadde için. Bunun dışında işçilik var, diğer işlemler ile ilgili artan maliyetler var. Sektörde maliyetlerin üçte birini hammadde oluşturuyor. Normale dönüldüğünde fiyat artışı çok daha hızlı şekilde kendisini gösterecek. Şu an üretici kendi bünyesinde hammaddeyi hazmetmeye çalışsa da piyasa açıldığı anda fiyat artışı çok hızlı şekilde karşımıza çıkacak. Son ürüne, enflasyon zamları haricinde yüzde 10-15 ek artış yansıyacağını düşünüyoruz.”
Yağmur Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Kaya ise yeni sezonda yüzde 30’ları aşan zam beklediklerini ifade ederek, "Yaz sezonunda nisan-mayıstan itibaren yüzde 30 hazır giyim enflasyonu bekleniyor. İplik fiyatları yüzde 40-45 yükseldi, boyada yüzde 20 arttı. Sektör çalışanlarının yüzde 80’i asgari ücretli. Asgari ücret de yüzde 22 yükseldi” diye konuştu.
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Öksüz de söz konusu gelişmelerin fiyatlara yansımasının kaçınılmaz olduğunu dile getirdi.