İtalya'da yayımlanan Avvenire gazetesi, tedavülden kalkan bazı eski para birimlerinin suç örgütleri tarafından yasa dışı işlerini finanse etmek için kullanıldığını öne sürdü.
Gazete, Türkiye'ye gittikten sonra kaçırılan ve 3 yıl boyunca Suriye'de esir tutulan İtalyan vatandaşı Sergio Zanotti vakasının da bunu teyit ettiğini yazdı.
Nisan 2016'da Türkiye'ye giden Brescialı işadamı Sergio Zanotti Hatay yakınlarında ortadan kaybolmuş, 2017'de yayımlanan bir videoda Suriye'de esir tutulduğunu söyleyerek, İtalyan hükümetinden yardım istemişti.
59 yaşındaki Zanotti, Nisan ayında serbest bırakılması sonrası İtalya'ya dönüşünde verdiği ifadede, İşsizdim, eski para alıp Avrupa'da numizmatik pazarında satmak için Türkiye'ye, Hatay bölgesine gitmiştim. Fakat korsan taksi şoförüm tarafından militanlara satıldım. Militanlar beni uyuşturdu ve Halep bölgesinde bir kulübede uyandım demişti.
Avvenire gazetesi, Zanotti'nin ifadesinde Eski Irak dinarı almak için Türkiye'ye gitmiştim dediğini aktararak şöyle devam etti:
Sergio Zanotti, 3 yıllık bir esaretle sonuçlanan Nisan 2016'daki seyahatinin gerekçesini böyle açıkladı. Görünüşte tuhaf bir gerekçe. Ama aslında, karanlık ve devasa bir paralel piyasanın, yani kullanım dışı para birimleri piyasasının varlığını gösteriyor, daha doğrusu teyit ediyor.
İtalya'daki Katolik Kilisesi'nin yönetim birimi olan İtalyan Piskoposlar Konferansı'na ait Avvenire gazetesi, haberi bugün Tedavül dışı para ticareti başlığıyla yayımladı.
Haberde, Irak, Kuveyt, Libya dinarı, eski Kuzey Kore won'u, Arjantin pesosu, Somali şilini dünyanın her köşesinde elden ele geçiyor. Teoride yalnızca numizmatik değeri olması gereken banknot yığınları gerçekte ise suç örgütlerinin yönetimiyle ve dünyanın yarısının gizli servislerinin dahliyle el altından dolaşımda kalmayı ve küresel karaborsada varlığını sürdürüyor denildi.
Gazeteye konuşan eski gizli ajan Aldo Anghessa, Bir zamanlar bitcoin yoktu, bazı operasyonları finanse etmek için dinar kullanılıyordu dedi. Avvenire şöyle devam etti:
Fakat sanal para birimine (bitcoin) karşı güvensizliğin de sayesinde büyük oyun bugün de devam ediyor: Askeri operasyonlarda yağmalanan ya da yasa dışı faaliyetlerle elde edilen nakit yığınları dolaşımda kalmayı sürdürüyor ve yıllar sonra sihirli bir şekilde yeniden ortaya çıkıp kirli işlerle aklanıyor.
Gazete, Saddam Hüseyin döneminde kullanılan dinarların ve Kuveyt'te işgal sonrası 1991'de geçerliliği kaldırılan dinarların da bu ağa dahil olduğunu belirtti.
Avvenire, Elbette sıradan bir kişi bu paraları süpermarkette harcayamaz ama doğru ellere geçerse, bazı banka görevlilerinin de işbirliğiyle güncel para birimleriyle değiştirilebilir ya da faturasız bir pazarda alışveriş için kullanılabilir: silah, uyuşturucu ve her türlü diğer suç işleri pazarında diye yazdı.
Gazeteye konuşan Savcı Luciano Tarditi de, mafyanın da bu ticarete dahil olduğunu belirtti. Tarditi, Calabria'da (İtalya'nın güney-batısı) depolar olduğu haberini aldık. Dinarlar 'Ndrangheta'nın (Calabria mafyası) eline geçmiş dedi.
Eski para almak için Türkiye'ye gittikten sonra kaçırılan Sergio Zanotti'ninse tüm bunlardan haberdar olmadığı, yalnızca dinarların çok rağbet gördüğünü bildiği iddia edildi.
Habere göre Zanotti'yi Türkiye'ye götüren ve ardından da kaçırılarak Suriye'de esir alınmasına yol açan süreç 2015'te başladı.
Zanotti'nin eline, Saddam Hüseyin'in 1982'de İsviçre'de bastırdığı 25 dinarlık banknotlardan geçti.
Bir arkadaşı Zanotti'ye, Bir milyon dinar isteyen Kanadalılar var ve karşılığında 80 bin Euro ödemeye hazırlar dedi. Andorra'dan bir banka da bu alımla ilgileniyordu. Zanotti, bunun üzerine Bulgaristan'da yaşayan Suriyeli bir arkadaşını aradı ve birlikte İstanbul'a gittiler.
Türkiye'de lüks bir otelde, iyi giyimli bir grup Lübnanlı ile buluştular. Lübnanlılar bir oda dolusu dinara sahip olduklarını söyledi, Zanotti de kendisinin de gerçekten bu paraları gördüğünü aktardı. Ancak Zanotti anlaşmaya varmak üzereyken Kanadalı alıcılar ortadan yok oldu. Zanotti de eli boş halde İtalya'ya döndü.
Ancak bundan sonra Zanotti tuhaf kişiler tarafından ziyaret edilmeye başladı. Bana gelip dinarım olup olmadığını soruyorlardı. Birkaç ay böyle sürdü diyen Zanotti, sonunda yaşadığı ekonomik sıkıntıların da etkisiyle dinar alıp satmak için yeniden Türkiye'ye dönmeye karar verdiğini anlattı.
Zanotti'nin elinde, Hatay'da, Suriye sınırı yakınlarında bir adres vardı. Bu adreste, 3 bin Euro karşılığında 1 milyon dinar almayı planlıyordu. Ancak bölgeye ulaştığında kaçırıldı.
Sergio Zanotti, 3 yıllık esaretin ardından 2 ay önce serbest bırakılmış ve İtalya'ya dönmüştü.
BBC