İngiltere'de yayımlanan Guardian gazetesi, Dağlık Karabağ'daki çatışmalar sırasında Azerbaycan askeri kamuflajları giymiş kişiler tarafından kafası kesilerek öldürülen iki sivili teşhis ettiklerini yazdı.
2020-12-15 14:58:04 - 2020-12-15 14:58:04 BBC
Gazetenin Moskova muhabiri Andrew Roth'un haberine göre videoları sıkça yayılan iki olayda, iki yaşlı adam öldürülürken görülüyordu.
Azerbaycan Başsavcılığı çatışma sırasında iki tarafın da işlediği suçlara dair açtığı soruşturmada iki Azerbaycan askerini tutuklamıştı. Fakat bu kişiler, kafa kesme videolarındaki kişiler değil.
Guardian, kendi teşhislerinin Dağlık Karabağ'daki Ermeni yönetiminin insan hakları ombudsmanının teşhisiyle de uyduğunu, iki Ermeni insan hakları avukatının olayla ilgili dava açacağını yazdı.
Teşhis edilen kişilerden biri Madataşen köyünde yaşayan 69 yaşındaki Genadi Petrosyan. Guardian'a bu kişiyi teşhis eden iki köylü, onun 1980'lerde Azerbaycan'daki Sumgayıt'tan taşınarak köye yerleştiğini söyledi.
22 Kasım ve 3 Aralık'ta ortaya çıkan iki videoda, Azerbaycan ordusuna ait üniformaları giyen kişilerin Petrosyan'ın kafasını kestiği, ardından da ölü bir hayvanın üzerine koyduğu görülüyor, kamera arkasından birinin de "Biz böyle intikam alırız, kafa keserek" dediği duyuluyordu.
Petrosyan'ın komşusu olan köy okulu müdürü Gayane Petrosyan (akrabalık bağı yok), yaşlı adamın köyü terk etmek istemediğini, bir komşusunun onu arabayla götürmeye çalışması sırasında da kapıyı açıp yürüyerek köye döndüğünü anlattı.
Petrosyan ailesini 30 yıldan uzun süredir tanıdığını ve onlarla yakın dost olduklarını söyleyen köyün muhtarı Eduard Hayrapetyan ise Petrosyan'dan en son 28 Ekim sabahı telefon aldığını, "Düşman köye yaklaşıyor" dediğini aktarıyor.
Hayrapetyan o görüşmelerinden sonra bir hafta boyunca hiç haber alamadığını, sonra da bu videonun ortaya çıktığını anlatıyor.
Dağlık Karabağ'daki yerel Ermeni yönetiminin insan hakları ombudsmanı Artak Beglaryan, insan hakları avukatı Siranuş Sahakyan ile birlikte bir soruşturma açtığını söyledi.
Uluslararası Af Örgütü, Ermenistan ve Azerbaycan'dan savaş suçu iddialarını soruşturmasını istemişti.
İki taraftan askerlerin de birbirinin boğazını kestiği veya karşı tarafın cesetlerine rahatsız edici şeyler yaptıkları videolar internette yayılıyor.
HRW: Videolar iki tarafta da nefreti artırıyor
Guardian, ilerleyerek çok sayıda bölgeyi ele geçiren Azerbaycan ordusuna ait görüntülerin sayıca daha fazla olduğunu aktarıyor.
Guardian'a göre işkence ve kötü muameleye dair yeni videolar bu tür uygulamaların, çatışmanın bitmesine rağmen devam ettiğini gösteriyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden (HRW) Tanya Lokshina "Ermeniler ve Azeriler her gün bu tür videolarla karşılaşıyor. Bu her iki tarafta da kamuoyu hassasiyetlerini rahatsız eden yeni şok dalgalarına yol açıyor" diyor ve ekliyor:
"Çatışmaların bitmiş olmasına rağmen bu travmalar da nefreti artırıyor."
Guardian, 7 Aralık'ta bir Telegram kanalında paylaşılan, Azeri üniforması giymiş iki kişinin yaşlı bir adamı ağaca bağlayarak boğazını kestiği bir videoyu da inceledi.
Gazeteye konuşan Azokh köyünden üç kişi, videoda öldürülen kişinin köyünü terk etmeyi reddeden, bir inziva hayatı yaşayan 82 yaşındaki Yuri Asryan olduğunu söyledi.
Azerbaycan güçleri 20 Ekim'de köye yaklaşmıştı.
2019'a kadar köyün muhtarlığını yapan Georgi Avesyan, "Diğer insanlarla pek konuşmazdı. Köyden çıkmayı reddetti" dedi.
Avesyan, muhtemelen Asryan'ın ne olduğunu anlamadığını da ekledi.
Köyün şimdiki muhtarı Araik Azumanyan da hem köylülerden hem de köyü yıllar önce terk etmiş kişilerden telefonlar aldığını, videodakinin Asryan'a benzediğini söylediklerini aktarıyor.
Bir diğer köylü ise "İzledikten sonra kendime gelemedim. Tansiyonum var, bir hafta boyunca kendimi toparlayamadım" diyor.
İnsan hakları ombudsmanı Beglaryan ve insan hakları avukatı Sahakyan da Asryan'ın kimliğini teyit ettiklerini söylüyor.
Azerbaycan Başsavcılığı, savaşta iki tarafın da işlediği suçlara dair soruşturma başlattığını geçen ay duyurmuştu.
Pazartesi günü ise iki Azeri askeri Ermeni cesetlerine zarar verme, iki askeri de mezarlara zarar verme suçlamasıyla tutukladı.
Kafa kesme videoları hakkında ise henüz soruşturma açılmadı.
Sahakyan Azerbaycan'ın elinde esir durumdaki Ermeni askerlerinden 75'inin durumunu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) taşıdıklarını, bunlardan 35'inin videolu kanıtı olduğunu söyledi.