DSÖ heyetinden Rus uzman Vladimir Dedkov, Wuhan'daki gıda pazarında salgının yayılması için tüm koşulların olduğunu ancak bunun virüsün oradan kaynaklandığı anlamına gelmediğini söyledi.
2021-02-07 10:31:13 - 2021-02-07 10:31:13
Covid-19’un kökenini araştıran Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) heyeti, virüsün Wuhan'daki gıda pazarından kaynaklandığına dair kanıt bulunmadığını duyurdu.
Anadolu Ajansı’nın Çin haber ajansı Xinhua'na dayandırdığı habere göre, DSÖ heyetinden Rus uzman Vladimir Dedkov, Covid-19'un kökenine dair yeni bir açıklamada bulundu.
Dedkov, Wuhan'daki gıda pazarında salgının yayılması için tüm koşulların olduğunu ancak bunun virüsün oradan kaynaklandığı anlamına gelmediğini söyledi.
"Laboratuvardan sızdığı iddiaları yalan"
Covid-19'un Wuhan Viroloji Enstitüsü laboratuvarından sızdığı iddialarını da yalanlayan Dedkov, "Laboratuvar mükemmel bir şekilde donatılmış. Oradan bir şeylerin sızmış olabileceğini hayal etmek benim için zor” dedi.
2002-2003'teki Akut Solunum Yolu Sendromu (SARS) salgınının ardından yarasa koronavirüslerinin genetik bilgilerinin olduğu bir arşiv yaratmak amacıyla kurulan enstitü, "Covid-19'un buradaki laboratuvarda yapay olarak üretildiği ve yanlışlıkla dışarı çıktığı" iddialarına konu olmuştu.
Çinli yetkililer, söz konusu iddiaları reddetmiş, "Covid-19'un başka bir ülkede ortaya çıktığı ve ithal dondurulmuş deniz ürünleriyle ülkeye geldiğine dair kanıtlanmayan" karşı iddialar ortaya atmıştı.
Soruşturma çağrıları geri çevrilmişti
Çin, daha önce ABD yönetiminin virüsün kökenine ilişkin soruşturma başlatılmasına dair talebini reddetmiş, Avustralya hükümetinin Nisan 2020'de DSÖ'ye uluslararası soruşturma çağrısı yapması üzerine bu ülkeye de ihracat kısıtlamaları getirmişti.
Daha sonra uluslararası baskıların artmasının ardından ABD, Avustralya, Almanya, Japonya, İngiltere, Rusya, Hollanda, Katar ve Vietnam'dan uzman ve araştırmacılardan oluşturulan heyet, ilk olarak ocak başında Çin'e gitmiş ancak Pekin yönetiminin geçerli vizelerin alınmadığı uyarısını yapmasının ardından geri dönmek zorunda kalmıştı.
İzinlerin alınmasının ardından 14 Ocak'ta özel uçakla kente gelen heyet 14 gün karantinada tutulmuş, bu sürede Çinli yetkililerle çevrim içi toplantılarla bilgi alışverişinde bulunmuştu.
Heyet, 29 Ocak'ta başladığı saha çalışmalarında, ilk vakaların görüldüğü Vuhan'daki deniz ürünleri gıda pazarının yanı sıra Hubey Çin ve Batı Tıbbı Bütünleşik Bölge Hastanesi, Wuhan Jinyintan Hastanesi, Hubey Eyaleti Hastalık Kontrol Merkezi ve Hayvan Hastalıkları Merkezinde incelemeler yapmıştı.
İlk gıda pazarında görülmüştü
Covid-19 salgını ilk kez 31 Aralık 2019'da Çin'inHubey eyaletine bağlı Wuhan kentinde ortaya çıktmıştı. Hastalık, ilk olarak Wuhan'da deniz ürünleri gıda pazarını ziyaret eden kişilerde görülmüş, sebebi anlaşılamayan "solunum rahatsızlığı" şikayetiyle 17 Kasım'da ilk hasta hastaneye başvuru yapılmıştı.
Akciğer iltihaplanmasına yol açan hastalığa yarasalarda bulunan bir beta koronavirüsün mutasyona uğramış hali olduğu ifade edilmişti. Daha önce bilinmeyen türdeki bir koronavirüsün sebep olduğu anlaşılmıştı.
Virüsün kaynağına ilişkin iddialar
Virüsün kaynağıyla ilgili ilk teori: Wuhan'da vahşi hayvanların kafeslerde tutulduğu pazar. Yarasa ile enfekte olmuş bir hayvanın - belki de bir pangolin'in - bir insanı enfekte ettiğine inanılıyor. Bunun nasıl başladığı gerçeğinin ortaya çıkması zor. Ancak CNN, salgının kökenleri hakkında yarım düzineden fazla virüs uzmanıyla konuştu, hepsi Covid-19'un kaynağını bildiğini iddia eden herkesin tahminden öte geçmediğini düşünüyor.
İkinci teori ise ilk olarak Şubat ayı başında Çinli bir araştırmacı tarafından ortaya atıldı ve 31 Mart'ta Fox News sunucusu Tucker Carlson tarafından da savunuldu. Bu teori, Wuhan'daki hayvan pazarının yakınlarında yarasalar üzerinde çalışan iki laboratuvardan birinde bir kaza olduğunu öne sürüyor. Ancak Çin ardı ardına açıklamalarla bu iddiaları reddetti.
Bir başka teori de Trump dönemi Dışişleri Bakanı Pompeo'nun virüsün "Çin'de bir laboratuvarda oluşturulduğu" yönündeki iddiası olmuştu.