Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ), Tarım Kredi Kooperatifleri’nin (TKK) yanı sıra Fiskobirlik ve Çaykur ürünlerinin de online satış yapan PttAVM.com’a dahil edilerek, bu kooperatiflerin şubesinin bulunmadığı yerlerde de internet üzerinden indirimli ürün satılacak.
İlk olarak, ayçiçek yağı başta olmak üzere, zeytinyağı, şeker, bakliyat, un, tuz, salça gibi temel gıda ürünlerinde fiyatların aşağıya çekilmesi için kooperatif ürünlerine ağırlık verilecek.
Soğuk hava depoları
Ücretsiz kargo ile de üretici ve tedarikçilerin indirime destek vermesi sağlanacak. AOÇ’nin ürünleri günlük olarak vatandaşa ulaştırabilmek için bazı bölgelerde soğuk hava depoları kurmayı planladığı belirtildi.
Tatlandırıcıya piyasa takibi
Yüksek yoğunluklu tatlandırıcıların (YYT) piyasadaki hareketi takip edilecek. Tarım Bakanlığı’nın tebliğine göre, YYT’lerin ithalatına ilişkin uygunluk yazısı veya belgesi gerekecek. Belge başvurusu, bakanlığın Elektronik Veri İşleme Sistemi (EVİS) üzerinden olacak. İthalatçılar stok değişimlerini, imalatçılar da kullandıkları YYT miktarını EVİS’e girecek.
Perakendeciler de artıştan rahatsız
Fiyat artışlarının marketlerden kaynaklanmadığını belirten sektör temsilcileri, özellikle temel gıdada market kârlarının çok düşük seviyede bulunduğunu belirtiyor. Dünyadaki ayçiçek ve buğday gibi emtia fiyatlarındaki artışa dikkat çekilirken, yurt içi piyasalarda da bunun yansımalarının görüldüğü ifade ediliyor.
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu Başkanı Şemsi Kopuz, bu dönemde gıdadaki fiyat artışlarının tüm dünyanın sorunu olduğunu belirtirken, şunları dile getirdi:
“Başta girdi maliyetleri olmak üzere, Kovid-19 nedeniyle yaşanan satış daralmasının yarattığı finansman maliyeti, lojistik, depolama, işçilik, enerji, ambalaj, dağıtım gibi kalemlerde yaşanan artışlarla beraber temel gıda ürünlerinde toplam maliyet artışı yüzde 30’un bile üzerine çıktı. Gıda üretiminin maliyeti bu oranda artarken gıda fiyatlarının sabit kalmasını beklemek yanlış olur.”
Dünyada da sorun
Gıda ambalajlarındaki artış da fiyata yansıyan unsurlardan. Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Başkanı Zeki Sarıbekir, şöyle anlattı:
“Gıda ambalajları, hammadde nedeniyle yani plastikten petrokimya ürünlerine yukarı gidiş var. Mesela plastikte ihtiyacın sadece yüzde 13’ünü yerli üretiyoruz. Dolayısıyla tüm dünyada artan fiyat bize de direkt yansıyor.”