Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin öldürülmesiyle ilgili davanın ilk duruşması bugün Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.
Mahkeme, Elçi ailesinin usule dair tüm taleplerini reddetti, aile avukatları da buna karşılık reddi hakim talebinde bulundu.
Talebin değerlendirilmesi için üst mahkeme gönderen Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi, bir sonraki duruşma tarihini 3 Mart 2021 olarak belirledi.
Gazetecilerin çoğu dışarıda bırakıldı
Duruşma salonuna pandemi gerekçesiyle az sayıda kişi alındı. Duruşmayı Diyarbakır Barosu avukatlarının yanı sıra baro başkanları ile avukatlar, sivil toplum örgütlerinden temsilciler, Avrupa Birliği Delegasyonu’ndan Sema Kılıçer, HDP milletvekilleri Mehmet Rüştü Tiryaki, Dersim Dağ, Hişyar Özsoy, İmam Taşçıer ve Necdet İpekyuz, CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve bağımsız Milletvekili Ahmet Şık takip ediyor.
Gazetecilerin birçoğu da pandemi ve salon kısıtlılığı nedeniyle duruşma dışında bırakıldı.
Avukatların organizasyonuyla oluşturulan sosyal medya hesabından duruşmaya ilişkin gelişmeler aktarılıyor.
Duruşma, saat 11.30 civarında kimlik tespitiyle başladı, iddianame özetle okundu.
Sanık polisler salona Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile bağlandı.
Mahkeme katılma taleplerinden önce sanık beyanlarının alınmasına karar verdiklerini ifade etti. Elçi ailesi avukatlarından Fikret İlkiz mahkemenin bu tutumunun usule aykırı olduğu itirazında bulundu. Ancak mahkeme sanık beyanlarının öncelikli alınacağını belirtti.
Sanıklar salona getirilmeyecek
Elçi ailesi avukatları SEGBİS bağlantısı ile sanık beyanlarının alınmasının doğrudanlık ilkesine aykırı olduğu, CMK m.196’ya, AYM ve AİHM kararlarına aykırı olduğu ve sanık polis memurlarının SEGBİS üzerinden dinlenilme kararından dönülmesini talep etti.
Mahkeme sanık polis memurlarına savunmalarını nerede yapmak istediklerini sordu. Sanık polis memurları bulundukları yerden savunma yapmak istediklerini, mahkeme salonuna gelmeyeceklerini beyan etti.
Avukatlar ise iddianamenin olağan bir cinayet iddianamesi olarak hazırlandığını, Tahir Elçi’nin insan hakları vizyonunu ve lince uğradığı koşulları ve aleyhine yaratılan iklimi görmezden gelerek ele alındığını ifade etti.
Müşteki avukatları Anayasa Mahkemesi kararlarına dayanarak; tamamı SEGBİS ile duruşmaya katılan polis sanıkların yüz yüzelik ilkesi gereği duruşma salonuna getirilmesini talep ediyor. Mahkeme heyeti, katılma talebine ilişkin kararın ifadeden önce verilmesi ve sanıkların SEGBİS yerine huzurda dinlenilmesi taleplerine dair ara karar vermek üzere duruşmaya 10 dakika ara verdi.
Mahkeme sanıkların duruşmada bulunmak istememeleri ve SEGBİS üzerinden Elçi Ailesinin avukatlarının sanıklara soru sorma haklarının mümkün olduğu gerekçesiyle avukatların taleplerinin reddine dair ara kararını verdi.
'Mahkeme özensiz davranıyor'
Sanık polis memurlarının SEGBİS ortamından savunmalarını alınması için bulundukları yerdeki mahkemelerle kurulan bağlantılarda yer alması gereken naip hakimlerin yerlerinde olmadıkları tespit edildi.
Mahkeme naip hakim bulunmasının zorunlu olmadığından bahisle Elçi ailesi avukatlarının naip hakim bulundurulması ve talimat yoluyla yüz yüze sorgu talebini de reddetti.
Elçi ailesinin avukatları Mahkemeye 'bir baro başkanının öldürüldüğü bu dosyayı mahkemeniz özensiz olarak ele alıyor' şeklinde itiraz ve beyanlarda bulundu. Mahkeme açıklama yapmaksızın müzakere etmek üzere duruşma salonundan ayrıldı.
Aranın ardından söz alan Diyarbakır Barosu Başkanı Cihan Aydın 'Sayın Başkan bugün bir hakime yakışmayan tavır görüyoruz. Tüm usulü talepleri reddediyorsunuz. 3 kez ara verdiniz. Biz 5 yıl bu soruşturmaya sabrettik. Artık bu hukuksuzluğa sabretmeyeceğiz. İstişare için ara talep ediyoruz' dedi.
Mahkeme yine ara verdi.
'Tarafsızlığınızı yitirmişsiniz'
Aranın ardından avukatların söz alma talebi karşısında mahkemece avukatların duruşmanın düzenini bozduğu değerlendirmesi yapıldı.
Müşteki avukat Türkan Elçi söz alarak kendi duygu ve düşüncelerini içeren beyanda bulunmak istedi, 'Buraya gelene kadar size güvenim tamdı' dedi.
Mahkeme ise Türkan Elçi’nin uyarılmasına, aksi halde salondan çıkarılacağına dair ihtar ara kararı verdi.
Müşteki vekillerinin reddi hakim talep nedenlerini ileri sürmesi üzerine mahkemece müşteki vekillerinin mahkeme salonundan polis zoruyla çıkarılmasına dair ara karar verildi. Ancak avukatların itirazı üzerine yargılama devam edildi.
Elçi ailesi avukatları 'Ceza yargılaması insan haklarını doğrudan ilgilendiren bir disiplindir. Biz sadece iddianamede adı geçen sanıkların değil, gerçek anlamda suçluların, arka planda duranların tespitini istiyoruz' şeklinde beyanda bulundu.
'Bu ülkede baro başkanı öldürülüyor, yer yerinden oynuyor, dünya ayağa kalkıyor ama mahkemeniz tutumuyla sadece objektif olmadığını ortaya koyuyor. Bu ısrarınızı sürdürecekseniz mahkeme olarak çekilin.'
Elçi ailesi avukatlarından Nahit Eren, 'Eşini kaybetmiş bir kadına söz dahi vermeden dosyada yargılama yapmak istiyorsunuz. Vicdanlarınızı kapatmışsınız. Bize isteğinizi yapabileceğinizi göstermeye çalışıyorsunuz. Duruşmayı sürdüremiyorsunuz. Tarafsızlığınızı yitirmişsiniz' diye konuştu.
Avukat Mahsuni Karaman da 'Sizin yaptıklarınız tarafsızlığınıza gölge düşürdü. Bu iddianameyi kabul dahi çekilme nedeninizdir. Tahir Elçi cinayetini devlet cezasız bırakacak. Siz de buna araç oluyorsunuz' dedi.
Mahkeme reddi hakim talebini değerlendirmek üzere verdiği aranın ardından, bu konuda Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesince karar verilmek üzere duruşmayı 3 Mart 2021’e bıraktı.
13 saniyelik kayıt 'kayıp'
Avukat Mahsuni Karaman polis kamerasının görüntü kayıtlarında 13 saniyenin kayıp olduğunu, Elçi’nin o 13 saniyede vurulduğunu açıklamıştı:
'Görüntülerde iki PKK militanının, Dört Ayaklı Minareye koşuşuna odaklanmış durumda. Ve kayıtların tamamı kesintisiz sürüyor, tüm süreç görünüyor. Görüntü kayıtlarında kesiklik olan tek kayıt, Fotofilm Şube’nin kaydı. Görüntü Elçi’nin sesi duyup irkilmesiyle donuyor, aynı kayıt, iki militanın sokaktan girişiyle başlıyor. görüntü kayıtlarını karşılaştırdık, o kayıtta 13 saniyelik bir boşluk, kesinti var. İşte Tahir Elçi o 13 saniyede vuruluyor.'
Londra Üniversitesi’ne bağlı çalışan araştırma ajansı Forensic Architecture’ın cinayetle ilgili adli araştırmasında, olay yerindeki polis memurları kuvvetli suç şüphelisi olarak tanımlanmıştı.
İddianamede ne var?
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, Tahir Elçi’nin 28 Kasım 2015’te öldürülmesiyle ilgili iddianameyi 26 Mart 2020’de hazırladı, 10. Ağır Ceza Mahkemesi 3 Nisan 2020’de kabul etti.
İddianamede üçü polis dört sanık şüpheli olarak yer alıyor.
Sanık polisler M.S., F.T. ile S.T.'nin 'bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermekten' 2 yıldan 6 yıla kadar hapsi isteniyor.
Diğer şüpheli Uğur Yakışır ise 'kasten öldürme, olası kast ile öldürme, 6136 sayılı yasaya muhalefet, devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozma, mala zarar verme' ile suçlanıyor ve hakkında ağırlaştırılmış müebbete varan hapis cezası isteniyor.
Yakışır, Elçi’nin yanı sıra aynı gün öldürülen polisler Cengiz Erdur ve Ahmet Çiftaslan’ın cinayetiyle ilgili de suçlanıyor.
Ne olmuştu?
Tahir Elçi, 15 Ekim 2015 tarihinde CNN Türk'te Ahmet Hakan'ın sunduğu 'Tarafsız Bölge' programında 'PKK terör örgütü değildir' dedi. Bunun üstüne kanala 700 bin lira para cezası kesilirken, Tahir Elçi 20 Kasım günü Diyarbakır'da, barodaki odasında gözaltına alınarak İstanbul'a getirildi.
Elçi, savcılığın tutuklanması talebiyle mahkemeye sevk etmesine karşın Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nce adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Elçi hakkında, 'terör örgütü propagandası' suçundan 7.5 yıla kadar hapis cezası istemiyle iddianame hazırlandı.
Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, 28 Kasım 2015'te Diyarbakır, Sur'daki Dört Ayaklı Minare önünde yaptığı basın açıklaması sırasında öldürüldü.