metin akpınar: özyönetim yanlış bir şey değil, tartışılabilmeli!

metin akpınar: ''özyönetim yanlış bir şey değil. bu ülkede başkanlık sistemi önerilip tartışılabiliyorsa özerklik sistemi de önerilebilmeli ve tartışılabilmeli parlamentoda.''
Metin Akpınar: Özyönetim yanlış bir şey değil, tartışılabilmeli!
2020-08-11 06:40:55   Güncelleme: 2021-09-05 00:13:37    

tiyatrocu metin akpınar, dtk#39;nin ouml;zyouml;netim kararına ilişkin olarak duuml;şuuml;ncelerini dile getirdi.

cumhuriyet#39;ten ceren ccedil;ıplak#39;ın sorularını yanıtlayan metin akpınar#39;ın accedil;ıklamaları şouml;yle:

quot;partiler demokrat değilquot;

- bu uuml;lkeden, bu uuml;lkede yaşanan ccedil;atışmalardan, kaoslardan, kutuplaşmalardan, olup bitenlerden utanıyor musunuz?

bunları yapanlar utansın, ama utanılacak şeyler yapıldığı da bir gerccedil;ek. insan hakları anlamında uluslararası sıralamada yetmişinciyiz. bu sevinilecek, yuuml;z akı olacak bir şey değil. utanılacak bir şey. adalet ve hukuk sistemine baktığımızda ccedil;ok sağlıklı gitmeyen bir sistemle karşı karşıyayız. laik - anti laik savaşı, tuuml;rk - kuuml;rt savaşı belki yarın karşımıza ccedil;ıkacak başka bouml;luuml;nme projeleri oldukccedil;a ouml;nuuml;muuml;z ccedil;ok accedil;ık değil. ouml;nuuml;muuml;z bu kadar accedil;ık değilken yapılması gereken işlemekte olan parlamenter sistemin onarılması, duuml;zeltilmesi iken sayın cumhurbaşkanırsquo;nın başkanlıkta - ne olacağı ccedil;ok belli olmayan bir başkanlıkta - ısrar etmesi, buna karşın hdprsquo;nin de ouml;zerlik gibi youml;netim şekillerinde ısrar etmesi bizi zorlayacak gibi duruyor. bence doğru yol parlamenter sistemi ihya etmektir. siyasi partiler kanununu değiştirmemiz lazım. bak bu lafı souml;ylemekten utanıyorum artık, 30 senedir souml;ylerim: demokrasinin vazgeccedil;ilmez unsurları olan siyasi partiler kendi iccedil;lerinde demokrat değil. benden ouml;nce souml;ylenmiş bir laftır, ancak ben de sahiplenip suuml;rduuml;ruuml;yorum...

işte şu saydıklarımı yapanlar utansın. ben neden utanayım. ouml;fkelenebilirim, ancak 75 yaşındayım ve ouml;fke kontroluuml;nuuml; ouml;ğrendim. ouml;fke kontroluuml;m, ouml;fkelendiğim, kızdığım insanlar iccedil;in uuml;zuuml;lmek. bunu başarmaya ccedil;alışıyorum.

- o makale sonrası sosyal medyadan ne gibi tepkiler aldınız?

o yazıyı benim yazdığımı sanan bir akp yandaşı ldquo;bizim şehitleri gouml;rmuuml;yor musun lan gavatrdquo; dedi, zarif bir şekilde. herhalde aynı zarafetle utanmıştır yazanın ben olmadığımı ouml;ğrenince. buna karşın ben yazmadım deyince de ldquo;metin akpınar utanmıyormuşrdquo; diyen de oldu.

- buguuml;n yılın ilk karı istanbulrsquo;a yağdı... buguuml;n ankararsquo;da iki canlı bomba yakalandı. buguuml;n haber sitelerinde erdoğanrsquo;ın umrede olduğu haberi douml;nuuml;yor. bouml;yle bir guuml;ne bakınca siz neler souml;ylemek istersiniz?

gerccedil;ek demokrasinin mutlaka işlemesi lazım. dikkatimizi, demokrasimizi, bireysel hak ve ouml;zguuml;rluuml;klerimizi bu doğrultuda kullanmalıyız, daha doğrusu kullanmalısınız.

- kim kullanmalı?

ben 75 yaşındayım artık, unumu eledim eleğimi astım. bayrak accedil;ın, koşun sokağa deseler 10 dakika yuuml;ruuml;yemem. artık iş genccedil;lerin. biz artık ancak masa başında anlatırız meramımızı.

- sizin demokrasi tarifiniz nedir?

ben inanccedil; ouml;zguuml;rluuml;ğuuml;ne demokrasi diyorum ouml;teki etnik kimliğine demokrasi diyor. diğeri eşcinsel evliliğe ouml;zguuml;rluuml;k diyor, bir diğeri de 4 kadınla evliliğe ouml;zguuml;rluuml;k diyor ve bunu dayatıyorsa demokrasi bu değil. burada guuml;zel laf şudur; demokrat olmayana demokrasi basamakları kullandırılmaz. bunu kim yapar, devlet yapar. devlet kimdir? ordudur, buuml;rokrasidir, yargıdır. huuml;kuuml;met ise icra organıdır. devletin vatandaşla ya da vatandaşın devletle anlaşmazlığını yargı ccedil;ouml;zer, bağımsız yargı ccedil;ouml;zer. bouml;yle bir şey varsa demokrasi var demektir, yoksa kar yağıyor...

quot;bunun adı cici demokrasiquot;

- peki lsquo;demokrasirsquo;ye kar yağıyor mu?

bir seccedil;im yapılabildiğine gouml;re, parlamenter sistem işlediğine gouml;re biraz demokrasiden souml;z etmek muuml;mkuuml;n. bunun adı cici demokrasidir. uzun yıllardır biz buna cici demokrasi diyoruz. cici baba vardır ya, devlet baba burada cici babadır... evet, kar meselesi de bouml;yle. ondan sonra gelelim kar yağınca istanbul ne hale geliyor....

- istanbulrsquo;un havası soğuk... bence sizin havalara gelelim. sizde havalar nasıl?

hep iğneliyorum, 75 yaşındayım. 4 yaşından beri olayları hafızama kaydediyorum. 71 senedir her şey benim gouml;zuuml;muuml;n ouml;nuuml;nde cereyan ediyor. bunun iccedil;in allah dayanma kuvveti veriyor. yoksa benim havam ccedil;ok fırtınalı bir hava. genccedil; olsam herkes sığınacak yer arardı, fena eserdim, artık genccedil; değiliz o yuuml;zden işi genccedil;lere veriyoruz.

quot;her devirde eleştirilebilirquot;

- buguuml;n politik hiciv pek yazılmıyor, yapılmıyor. tvrsquo;de sulu zırtlak komediler izliyoruz. elbet baştan sona politik olsun demiyoruz ama mizahın harcında politika, toplumsallık vardır, bunu da gouml;rmek istiyoruz. siz, sahnelerde yıllarca siyasi taşlamalar yaptınız. bu anlamda neler souml;ylemek istersiniz?

hiciv bizden ccedil;ok ouml;nce de vardı. ouml;ğrencilerime, her devirde her şey eleştirilebilir diyorum. bir kabarecinin ouml;nce entelektuuml;el olması lazım. empati kuuml;ltuuml;ruuml;ne hacirc;kim olması lazım. kabare tiyatroları duuml;nyada ccedil;ok olumsuzluklar yaşandığı douml;nemlerde ccedil;ok daha kuvvetli gelişmiştir. hitler almanyasırsquo;nda da kabare tiyatrosu vardı.

- ama artık taşlama yapmaktan ccedil;ekiniliyor...

sosyal medyanız var, sonsuza kadar gidiyor maşallah... mizah dergileriniz de var. anlatıcılar ve dinleyiciler olduğundan beri tiyatro vardır.

quot;zekirsquo;yle yine oynayacağızquot;

- tiyatro var ancak tiyatrodaki muhalif isimler susturulmak isteniyor, mesela şehir tiyatroları bunun kavgasını veriyor. siz olan biteni nasıl gouml;ruuml;yorsunuz?

yanlışlıklarla, olumsuzluklarla kavga edilecek en iyi yer tiyatrodur. tiyatro insan oldukccedil;a var olacak. o yuuml;zden kimse kendini yırtmasın. boşuna metabolizmalarının sonuna zarar vermesin! tiyatro, kapısına kilit vursan bacasından souml;yler, ama souml;yler. tiyatro empati kuuml;ltuuml;ruuml;nuuml;n mabedidir. insanlar burada karşı taraf gibi duuml;şuuml;nebilmeyi, karşı taraf gibi anlamayı ouml;ğrenir. kendini sorgular, kendini sorgulayan insan vicdanlı insandır. buguuml;n vicdan diye herkes bağırıyor. vicdan budur. kendini sorgulamaktır. geccedil;mişe baksınlar gouml;rsuuml;nler. 5 bin yıllık bir ouml;ykuuml; bu. bir bağnaz beyin gelip bunu yok edemez, imkacirc;nı yok, hiccedil; kimse korkmasın. olmazsa bizim ruhlarımız gelir yine tiyatro sahnesinde oynar. niye bıraktık o kadar malzemeyi? zeki alasya gelecek, ben geleceğim yine tiyatroda olacağız.

- zeki alasya daha naif, ccedil;ocuksu bir komik siz ise daha muzip, cinfikir, şeytanın arka bacağı komiğisiniz... temelde bu kadar zıtlık varken seyirci neden sizi karıştırıyordu?

teşekkuuml;r ederim hakkımda ccedil;ok iyi şeyler duuml;şuuml;nuuml;yorsun ceren, sağ ol! cin, fırlama bir herifim demek (guuml;luuml;yor). kontraslar birbirini ccedil;eker. zaman zaman ben kavuklu olmuşumdur, zaman zaman da zeki olmuştur. o yuuml;zden seyircinin kafası karışıyordu. evet, bizi karıştırırlar. zeki akpınar, metin alasya derler ccedil;oğu kez. eee haklılar bizde değiştiğimiz iccedil;in... bir ara ben zayıftım o şişmandı sonra ben şişmanladım, o zayıfladı, seyirci iyice karıştırdı.

- zeki alasyarsquo;nın ardından lsquo;keşkersquo;leriniz ccedil;ok oldu mu?

keşke kabare tiyatrosursquo;nu kapatmasaydık derim. ama keşkeleri sevmem. keşke kouml;tuuml; bir laftır. merzifonrsquo;da yapılır keşkek, bak o guuml;zeldir.

quot;can duuml;ndar ve erdem guuml;l kahramandırquot;

- can duuml;ndar ile erdem guuml;l iccedil;in ne souml;ylemek istersiniz?

sanat nasıl ouml;zguuml;r olmak zorundaysa basın da mutlaka ouml;zguuml;r olmalıdır. basınla uğraşılmaz, silahı kalem, duuml;şuuml;nce olan insanla uğraşılmaz. yaprağın uuml;zerine yazar yine gouml;nderir. onlar birer kahramandır. suuml;rekli iccedil;eride kalmayacaklar elbet. herkesin bildiği ama kimsenin uygulamadığı bir durum var. tutuklama işlemi hukukta belli nedenle yapılır. savcı iddianamesini hazırlar ancak tuuml;rk milleti adına hakim karar verir, savcı karar vermez. artık polis bile karar veriyor, alıyor, gouml;tuuml;ruuml;p tutukluyor.

- hatta eve girip vuruyor...

eve girmeden de vuruyor, o zaman ne oluyor, polis devleti oluyor. o zaman kar yağar...

- biliyorsunuz, doğuda ccedil;ocuklar ouml;luuml;yor... siz noel baba olsaydınız heybenizden ccedil;ocuklar iccedil;in ne ccedil;ıkarırdınız?

ille beni konuşturacaksın, şimdi buraya noel baba gelse ancak naylon ceset torbası dağıtır... ben, akıl, bilgi, pozitif bilim ccedil;ıkartırdım ccedil;ocuklar iccedil;in.

- peki, cumhurbaşkanı erdoğanrsquo;a yeni yılda ne hediye ederdiniz?

kaanatkacirc;r olmayı, ouml;fke kontroluuml; yapabilmeyi ve şeffaflık hediye ederdim.

- kılıccedil;daroğlursquo;na?

chprsquo;nin lsquo;bagajrsquo;ıyla barışmasını ve onu guuml;ncellemesini isterdim. ayrıca bir ricam seccedil;menini paylamamasını, lsquo;luuml;tfenrsquo; diye istemesini ouml;nerirdim.

quot;yılbaşı tuuml;rk geleneğidirquot;

- ccedil;aycuma ilccedil;esinde milli eğitim muuml;duuml;rluuml;ğuuml; okullara gouml;nderdiği yazıda yılbaşı etkinliğinin kutlanmamasını istedi. yılbaşı yasakları da geliyor diyebilir miyiz?

yeni yıl, orta asya geleneğidir ccedil;uuml;nkuuml; tuuml;rk mitolojisine baktığınız zaman orada yeni yılı kutlarlar, ccedil;uuml;nkuuml; orada guuml;neşle gecenin bir kavgası vardır. guuml;neşle gecenin kavgasını 21 aralıkrsquo;ta guuml;neş kazanır. guuml;nler uzamaya başlar, onun kutlamasıdır bu. yeni yıl o zaman gelir. doğayla ağaccedil;la kutlarlar. ağacın dibine birbirini mutlu edecek yiyecekler koyarlar, buguuml;n konulan hediyeler gibi... ağacı, suuml;slerler ccedil;aputla, boncukla. yılbaşı tuuml;rk geleneğidir aslında. yılbaşını kurup da yılbaşını kutlayanlara kızmasınlar. isteyen namazını kılsın, duasını etsin, portakalını yesin. isteyen tombalasını oynasın. buna kimsenin bir şey diyeceği yok. bırak biri de sokakta bağırsın, şampanyasını iccedil;sin. biri kırmızı don giysin biri de uzun evliya donuyla sevişsin ne yapayım canım.

quot;ouml;zyouml;netim tartışılabilmeliquot;

ldquo;ouml;zyouml;netim yanlış bir şey mi? değil. bu uuml;lkede başkanlık sistemi ouml;nerilip tartışılabiliyorsa ouml;zerklik sistemi de ouml;nerilebilmeli ve tartışılabilmeli parlamentoda. tartışıldıktan sonra karara bağlanmalı. hdprsquo;nin yanlışı da, baştan ilan etmesi oldu. lsquo;ben bouml;yle yapıyorum, istersen gel istersen gelme, gelmezsen orada kavga ccedil;ıkarırımrsquo; tarzında konuştu. bouml;yle olmaz. bu tavır yanlış.rdquo;