14.03
CHP'nin gündem dışı söz alma talebi AKP'li Meclis Başkanvekili tarafından reddedildi.
Talebin reddedilmesi sonrası CHP'li vekiller tepki gösterdi. CHP'nin Meclis iç tüzüğüne dair itirazı sonrası talep kabul edildi.
14.08
AKP adına Meclis Grup Başkanvekili Bülent Turan ilk konuşmayı gerçekleştiriyor:
Şimdiye kadar birçok anayasa değişikliği görüşmesi yapıldı, yeni bir OHAL varmış gibi usül tartışması gibi söylemler doğru değil. İç tüzüğe bakacağız, karar vereceğiz. Biz 18 maddelik teklife karşıyız, oyunlarla Meclis'i ele geçirmek istiyoruz diyorsanız biz soğukkanlılıkla gayret edeceğiz. Söz vermek vaya vermemek başkanın takdirindedir. Başkan anayasa değişikliği görüşüleceği için bunu uygun görmediğini söyledi. Bu takdir hakkı Başkan'ın, saygı duymak zorundayız. Başkan'ın lehinde olduğumuzu söylemek istiyoruz.
14.12
CHP Grup Başkanveli Engin Altay konuşuyor:
Sayın Turan sen önce boş kağıda attığın imzaya bak, o teklif 15 Temmuz'da imza attığın parlemntoyu ortadan kaldırıyor, o imzana sahip çık önce.
AKP'nin kurulduğu 2000'den beri 2000-2012'nin son ayına kadar bütün vesikalarına bakın, programına bakın her vesilede parlamenter sisteme övgü vardır. Şimdi başınıza taş mı düştü de 10 sene sonra bu parlamentoyu yok etmek istiyorsunuz.
14.15
MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay:
Bu gündem dışı konuşma talebi 15 dakikadır, gün 24 saattir. Gündem dışı konuşma taleplerine saygı duyduğumu da belirtmek istiyorum. Evet, MHP'li vekiller olarak bu metne imza atmadık ancak bu değişiklik tekflifine ilişkin ilk teklifler sayın Genel Başkanımıza iletildikten sonra yapılan görüşmeler sonrası metin oluşturulmuştur. Ana muhalefet partisinin sorumluluğu yerine getirilmek yerine peşin peşin karşı çıkarak tutumunu baştan ilan etti.
14.20
CHP Grup Başkanveli Engin Altay konuşuyor:
Türkiye'de bu anayasayla ilgili ne yaparsanız yapın ortada 12 Eylül hukuku varken Türkiye'ye demokrasi zaten yerleşmez. Bu Meclis'teki 4 parti bombalar yağarken buraya sahip çıkıyor, şimdi bundan vazgeçtiğini söylüyorsa ahlaklı şekilde ortaya koysun.
14.23
HDP Grup Başkanveli Ahmet Yıldırım:
Toplantı eksik katılımla yapılıyor. Eş Genel Başkanımız Demirtaş'ın gönderdiği dilekçeyi okuyorum:
Meclis'in 11 vekilinin hakkı, oy kullanma hakkı gasp edilmişken bu görüşme hukuka aykırı olacaktır. Benim ve diğer 10 tutuklu vekilin her oturumda gizli oy kullanma hakkı vardır. Başkanlık bizim oy kullanmamız için gerekli tedbirleri almalı. Aksi durum iç tüzüğe açıkça aykırı olacaktır.
CHP'li vekil Fatma Kaplan Hürriyet: Bu anayasa batış belgesidir, darbe anayasasıdır.
CHP'den Ünal Demirtaş: Meclis önündeki basın açıklaması şiddetle engellendi. Diktatörlük Meclis'ten geçmeden yürürlüğe girdi.
CHP'den Özkan Yalım: Bir an önce bu görüşmelerin TRT'den aralıksız yayınlanması sağlanmalı, halktan kaçırmamalı.
AKP'den Fatma Benli: Yeni anayasa talebi ihtiyaç. Bu teklif demokrasi ve uzlaşmayla oluşmuştur. Darbelere karşı ortak hareket ettiğimiz gibi şimdi de hareket edeceğiz. 15 Temmuz'daki dayanışma bugün Meclis'te devam edecektir.
CHP'den Gülay Yedekçi: Bugün cumhuriyetin yıkılmaya çalışıldığı gündür.
HDP'den Filiz Kerestecioğlu: Dünyada benzeri görülmemiş bir tek adam teklifi görüşülüyor. AKP ve MHP'li vekilleri gelecekte tarihe nasıl geçeceklerini düşünerek bir kez daha teklifi okumaya çağırıyoruz.
TBMM Anayasa Komisyonunda 10 günde kabul edilen başkanlık sistemi düzenlemesi, Meclis Genel Kuruluna geliyor.
Genel Kurul'a gelecek teklif öncesi CHP, Barolar Birliği, KESK ve ADD tarafından Meclis önünde protesto çağrısı yapıldı.
Eylem çağrıları sonrası polis ekipleri ve TOMA'lar Meclis önüne sevk edildi.
330 GEREKİYOR
TBMM Genel Kurulundaki görüşmeleri 13-15 gün sürmesi beklenen 18 maddelik teklif, iki defa görüşülecek. İkinci tura, birinci görüşmenin bitiminden 48 saat geçmeden başlanamayacak.
Milliyet'in haberine göre, birinci turda, teklifin tümü ve maddeleri üzerinde dört siyasi parti ile hükümet adına konuşmalar yapılacak, varsa değişiklik önergeleri ele alınacak. İkinci turda ise teklifin tümü ve maddeleri üzerinde konuşmalar yapılmayacak, sadece maddeler üzerinde verilmiş değişiklik önergeleri görüşülecek. Birinci turda üzerinde değişiklik önergesi bulunmayan bir madde hakkında ikinci turda önerge verilemeyecek. Teklifin kabulü için Meclis üye tamsayısının beşte üçünün, yani en az 330 milletvekilinin kabul oyu vermesi gerekiyor. Bu oylamalar gizli yapılacak. Teklifin görüşmelerinin ikinci turunda, 330’un altında oy alan madde düşecek. Tümünün oylamasında da kabul oylarının 330’un altında kalması halinde teklifin tümü düşmüş olacak. 330 oyun bulunması durumunda teklifin Cumhurbaşkanı tarafından referanduma sunulması bekleniyor. Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları, bir daha görüşülmek üzere TBMM’ye geri gönderebiliyor. Cumhurbaşkanın bu kanunları 15 gün içerisinde incelemesi gerekiyor. Anayasa değişikliğine ilişkin kanunun referandumu, Cumhurbaşkanının onaylamasının üzerinden 60 gün geçtikten sonra yapılabiliyor. Bu durumda, referandumun önümüzdeki nisan ayı içerisinde yapılması bekleniyor.
Referanduma sunulan anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların yürürlüğe girmesi için, geçerli oyların yarısından çoğunun kabul olması gerekiyor.
